پالس مذاکرات به بازارها
به گزارش کانگورو به نقل از دنیای اقتصاد، نتایج سفر نماینده اتحادیه اروپا.به تهران فقط به آغاز مذاکرات هستهای محدود نشد. بلکه محل و فرمت گفت‌وگوها را نیز تغییر داد. از قطر به‌عنوان میزبان احتمالی مذاکرات نام برده می‌شود. توافق تهران
در عین حال منابع غربی خبر می‌دهند که این مذاکرات از یک طرف با مشارکت انریکه مورا و علی باقری. و از طرف دیگر تیم آمریکایی به رهبری رابرت مالی برگزار می‌شود. با این حال گفت‌وگوهای ایران و آمریکا آن‌چنان‌که در وین جریان داشت. به شکل غیر مستقیم و با تسهیل‌گری اروپا ادامه می‌یابد.
اما این تحولات بلافاصله بازتاب‌های خود را در محیط اقتصادی ایران نشان داد. روز گذشته قیمت هر برگ اسکناس دلار آزاد با کاهش قابل توجه ۴۰۰ تومانی نسبت .به نرخ روز شنبه به رقم ۳۱هزار و ۴۰۰تومان رسید.
قیمت سکه طلا طرح جدید نیز روز گذشته با کاهش ۶۶۰هزار تومانی. به سطح ۱۴میلیون و ۷۰۰هزار تومان رسید. کاهش بهای گواهی سکه و صف فروش شدن صندوق طلا و افت شدید قیمت در بازار آتی نیز در کنار کاهش تقاضا در بازارهای فولاد و محصولات پتروشیمی نشان‌دهنده. تغییر ذهنیت‌ها و تخلیه انتظارات تورمی در بازارهای کالایی است. توافق تهران
پیام دیدار طولانی بورل با شمخانی
سایت نورنیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی. در گزارشی درباره سفر بورل به تهران نوشت: موضوع مهمی که می‌تواند. سفر بورل به تهران را از رایزنی‌‌‌های معمول میان مقامات سیاسی متفاوت کند. ملاقات نسبتا طولانی او و هیات همراهش با دریابان شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی بود.
پرونده مذاکرات رفع تحریم‌ها همواره با مدیریت شورای عالی امنیت ملی به پیش رفته و ملاقات اعلام نشده. و نسبتا طولانی جوزپ بورل با مسوول نهاد امنیت ملی. جمهوری اسلامی ایران می‌تواند حاوی پیام‌‌‌های متفاوتی باشد.
به گزارش نورنیوز، گرچه در اظهارات منتشرشده از دریابان شمخانی. در ملاقات با بورل جنبه‌‌‌های انتقادی نسبت به بدعهدی و بی‌‌‌عملی آمریکا و اروپا. در برجام کاملا پررنگ است. اما تاکید دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بر حضور مستمر ایران در میز مذاکرات و قصد تهران برای دستیابی به توافقی قوی. قابل اتکا و پایدار نشان می‌دهد. که از نظر ایران پنجره دیپلماسی در مذاکرات رفع تحریم‌ها همچنان باز است.
توافق حاصل می‌شود؟
همچنین جوزپ بورل، دیپلمات اروپایی در نشست. خبری شنبه شب در عین حال که از حسن نیت تهران و واشنگتن تشکر کرد. گفت: «اما هنوز نمی‌‌‌دانم آیا دو طرف قادر خواهند بود. به اختلاف‌‌‌های سیاسی‌‌‌شان فائق بیایند یا خیر؟ چون مساله الان مشکلات سیاسی است.»
بورل با ابراز تردید در خصوص به نتیجه رسیدن. مذاکرات وین، گفت: «نمی‌توانم بگویم که توافق نهایی چه زمانی حاصل خواهد شد. و اینکه این اتفاق خواهد افتاد یا نه. اجازه بدهید ببینیم هفته آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. باید فضای مذاکرات را در جلسه بعد مورد ارزیابی قرار دهم. نمی‌توانم پیش‌بینی کنم.»
با توجه به صحبت‌‌‌های بورل درخصوص سفرش به تهران و نتایج رایزنی‌‌‌هایش. اکنون فضای مذاکرات هستهای یک فضای نه سیاه و نه سفید است.یعنی از یکسو با توجه به آغاز گفت‌وگوها در روزهای آتی این امیدواری وجود دارد. که برجام به سرانجام برسد و از سوی دیگر چون در حال حاضر اختلافات میان تهران و واشنگتن باقی مانده است. مشخص نیست که آیا طرفین خواسته‌‌‌های همدیگر را خواهند پذیرفت یا خیر؟
موانع ازسرگیری مذاکرات
پیش‌تر در رابطه با دلیل توقف مذاکرات دو مساله مطرح بود. نقش روسیه و اختلافات ایران و آمریکا. اکنون بعد از سفر سرگئی لاوروف. وزیر امور خارجه روسیه به ایران، گفت‌وگوهای دوجانبه تهران و مسکو و اعلام حمایت کرملین از احیای برجام. مولفه مسکو دیگر مانعی در جهت آغاز گفت‌وگوها نخواهد بود.
در این رابطه مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مدعی شد: «در زمانی خاص، روسیه به شدت با این توافق مخالف بود. زیرا مطمئنا ایران به بازار نفت می‌آمد. و منبع جایگزین نفت را ارائه می‌کرد. اما پس از تماس‌‌‌هایی که خود ایرانی‌‌‌ها با روس‌‌‌ها داشتند. روسیه مخالفتش را نسبت به توافق پس گرفت.»
بنابراین اکنون با توجه به اینکه در مذاکرات آتی فقط نماینده اتحادیه اروپا .به عنوان تسهیل‌‌‌گر و رابط بین ایران و آمریکا حضور دارد. و باقی کشورها یعنی تروئیکای اروپایی، روسیه و چین حذف شده‌‌‌اند. به نظر می‌رسد هم تضاد منافع و مداخله‌‌‌گری مولفه‌های فرابرجامی از میان برداشته می‌شود. و هم ایران و آمریکا به عنوان دو طرف اصلی. اختلافاتشان را مطرح و در جهت رفع آنها رایزنی می‌کنند.
در این بین از جمله خواسته‌‌‌های ایران از آمریکا این است که اولا تحریم‌های ناسازگار با برجام را بردارد. تا ایران از این توافق نفع اقتصادی ببرد. ثانیا سپاه را از فهرست تروریستی خارج کند. و ثالثا تضمین بدهد که اگر دولت دیگری روی کار آمد بار دیگر از توافق خارج نشود.
اختلافات محتوایی چیست؟
باید در نظر داشت که آمریکا سه دسته تحریم برای ایران تعریف کرده است. تحریم سبز که تحریم‌های قبل از سال ۲۰۱۵ و مغایر با برجام است و ترامپ آنها را بازگرداند. همچنین دسته‌‌‌ای از تحریم‌ها هستند. که بعد از سال ۲۰۱۸ آمریکا وضع کرد اما از نظر دولت بایدن مغایر با برجام است. از جمله قرار دادن بانک مرکزی ایران در ذیل قانون پاتریوت مصوب اکتبر ۲۰۰۱ در کنگره و تحریم‌های ۲۲ بانک ایران ذیل قانون تروریسم در اکتبر ۲۰۲۰.
دسته دوم تحریم‌های قرمز هستند که آمریکا گفته در مورد آنها وارد مذاکره نمی‌شود از جمله تحریم‌های اعمال شده. توسط آمریکا علیه قرارگاه مرکزی «خاتم الانبیا» ذیل مسائل ادعایی تروریسم و حقوق بشر، موشکی و…
سومین دسته تحریم، تحریم‌های زرد است. که آمریکا آنها را قابل مذاکره می‌داند ولی در ازای آن از ایران امتیازات متقابل طلب می‌کند. از جمله حضور سپاه در لیست سیاه وزارت خارجه آمریکا.
این در حالی است که اخیرا یک منبع به «میدل ایست آی» گفت که ایران در پیشنهادی جدید درخواست. حذف سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا را کنار گذاشته. و در عوض خواستار لغو تحریم‌های اعمال شده توسط آمریکا علیه قرارگاه مرکزی. «خاتم الانبیا» و چند نهاد دیگر شده است.
یعنی تحریمی که جزو تحریم‌های قرمز آمریکا محسوب می‌شود و ممکن است دو کشور در این نقطه به توافق نرسند.
ایالات متحده آمریکا در دور چهارم و هشتم مذاکرات. در ازای تعلیق تحریم‌های زرد تاکید کرده بود که ایران باید بند همکاری‌‌‌های آینده را بپذیرد. یا تضمین بدهد که دیگر مساله انتقام ترور شهید سلیمانی را پیگیری نمیکند. پیشنهادهایی که توسط تهران قاطعانه رد شد.
آمریکا به این دلیل بر پذیرش بند همکاری‌‌‌های آینده توسط ایران اصرار دارد. چون این بند می‌تواند برجام را به سکوی پرشی برای همکاری‌‌‌های آینده با ایران تبدیل کند. مساله‌ای که اکنون وجود دارد این است که ایران می‌تواند همان برجام قبلی را بپذیرد.
دراین صورت همه تحریم‌های سبز نیز برداشته می‌شود. اما نکته اینجاست که تاریخ انقضای بخشی از بندهای غروب نزدیک است. و از سوی دیگر با توجه به تحولات در آمریکا و احتمال قدرت گرفتن جمهوری‌خواهان در کنگره و حتی کاخ سفید. این نگرانی در ایران وجود دارد که در صورت بازگشت همان برجام با این شرایط، شرکت‌ها و کشورهای دیگر باز هم برای تجارت با ایران احساس امنیت نکنند.
پس شاید تهران هم به دنبال راهکار دیگری برای حداکثرسازی منافعش از هر توافق احتمالی است و نمی‌‌‌خواهد صرفا به برجام قبلی بازگردد.
آنچه انگیزه ایران را برای دریافت امتیازات از آمریکا تقویت می‌کند. برداشت از موقعیت نه چندان مناسب این کشور در صحنه بین‌المللی و به‌ویژه در خاورمیانه است. به همین دلیل تهران تلاش خواهد کرد در حوزه تحریم‌های زرد امتیازات بیشتری کسب کند. توافق تهران
مذاکرات در قطر یا عمان؟
این بار مذاکرات با مدلی جدید، با حضور مذاکره‌کننده ایرانی و آمریکایی و معاون بورل به عنوان رابط و البته در یکی از کشورهای حوزه خلیج‌‌‌فارس که گفته می‌شود شاید قطر باشد برگزار می‌شود. البته عمان نیز به واسطه پیشینه‌‌‌ای که در برگزاری مذاکرات محرمانه بین ایران و آمریکا دارد یکی از گزینه‌‌‌های مطرح است.
در این بین روز یکشنبه شبکه الجزیره اعلام کرد که قطر بیشترین شانس میزبانی از مذاکرات احیای توافق هستهای را دارد. به گزارش «ایسنا»، شبکه قطری الجزیره به نقل از یک مسوول ایرانی اعلام کرد که احتمال دارد از سرگیری مذاکرات احیای برجام به جای وین در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس انجام شود. این مسوول تاکید کرد: «قطر هم شانس بیشتر و هم تمام امکانات لازم برای میزبانی از مذاکرات احیای توافق هستهای را دارد.»
«نورنیوز»نیز خبر داد با توجه به تلاش‌‌‌های مستمر قطر برای از سرگیری مذاکرات رفع تحریم‌ها، شانس دوحه برای میزبانی مذاکرات آتی بیش از سایر کشورهای حوزه خلیج فارس است.
قطر پیش از این تلاش‌‌‌هایی را برای میانجی‌گری بین ایران و آمریکا انجام داده بود و همواره انگیزه بالایی برای به سرانجام رسیدن گفت‌وگوهای احیای برجام داشته است. چرا که اگر مذاکرات شکست بخورد منطقه به سمت تصاعد بحران می‌رود و این امر با دغدغه‌‌‌های امنیتی قطر سازگاری ندارد. در عین حال برای دوحه مسائل اقتصادی و تجارت با ایران نیز اهمیت دارد.
نقطه پایان هماهنگی‌‌‌ها
دیاکو حسینی، کارشناس مسائل سیاست خارجی درباره اهداف سفر بورل به تهران توضیح داد: «سفر بورل به تنهایی باعث به جریان افتادن روند آغاز مذاکرات نشد و به نظر می‌رسد که پیش از این، توافقی بین ۴+۱ و آمریکا با هدف آغاز گفت‌وگوها شکل گرفته بود؛ سفر سرگئی لاوروف به تهران و تماس تلفنی آقای امیرعبداللهیان با وزیر خارجه چین نیز در این راستا قابل ارزیابی است. درواقع سفر بورل به تهران نقطه پایان هماهنگی برای ازسرگیری گفت‌وگوها بود.»
حسینی در پاسخ به اینکه چرا محل مذاکرات تغییر کرده است، گفت: «چون بورل گفت که این گفت‌وگوها در فرمت ۴+۱ نیست و به همین دلیل در وین برگزار نمی‌شود، می‌تواند تلویحا اشاره به این داشته باشد که شاید موضوعاتی فراتر از چارچوب برجام و گفت‌وگوهای مرسوم در وین صورت بگیرد.»
به گفته این کارشناس، شاید همان راه‌‌‌حل میانه‌‌‌ای دنبال شود که پیش‌تر درباره تحقق آن تردید وجود داشت؛ درواقع شاید در این دیدار درباره خروج سپاه از فهرست تروریستی نیز توافقی حاصل شود. وی افزود: «زیرا استدلال طرف آمریکایی این است که درخواست ایران برای خروج نام سپاه از فهرست FTO یک موضوع فرابرجامی است و شاید برای رسیدگی به این مساله است که گفت‌وگویی خارج از فرمت ۴+۱ و در کشورهای منطقه صورت خواهد گرفت.»
حسینی با اشاره به اینکه شاید خروجی این نشست خروج سپاه از فهرست تروریستی یا مواردی شبیه به این باشد، گفت: «در طرف مقابل نیز تعهداتی در خصوص مسائل امنیتی منطقه احتمالا داده خواهد شد؛ البته این موارد حدس و گمان است و باید ببینیم در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد.» توافق تهران
