وخامت حال عمومی صنایع

وخامت حال عمومی صنایع

 

ابهامی که فعالان اقتصادی کشور در شرایط کنونی در برابر دولت و سیاستگذار صنعت و تجارت به عنوان متولی صنعت و بازرگانی کشور مطرح می‌کنند. آن است که چرا این نهاد مهم در استفاده از ابزارهای کنترلی صحیحی که سال‌ها در دنیا و کشور ما تجربه شده، تخصص و توانایی لازم را ندارد.

به گزارش کانگورو به نقل از دنیای اقتصاد، و در عوض با ایده‌های امتحان نشده‌ای. همچون «سامانه جامع تجارت» که در حد یک ایده اولیه است. و مشخص نیست قرار بوده چه خدمتی ارائه کند. و پس از ۳ سال چه دستاوردی برای اقتصاد کشور به همراه داشته. هر روز باری بر دوش تولیدکننده، توزیع کننده و مصرف‌کننده قرار می‌دهد.

از دولتی‌ها که سوال می‌کنیم، وظیفه این سامانه را نظارت بر تولید و توزیع کالاها و خدمات معرفی می‌کنند، اما اساسا این سامانه نه تنها در حوزه نظارت موفق عمل نکرده، بلکه پا را از نظارت فراتر نهاده و به مرحله کنترل فرآیندهای تولید و توزیع ورود کرده و این به معنای ورود بخش دولتی غیرمتخصص به برنامه‌ریزی در بخش تولیدی متخصص است. اقدامی که در هیچ جای دنیا جواب نداده است.

این درحالی است که بازدهی شاخص‌‌‌های صنایع مختلف حکایت از آن دارد. که در سال ۱۴۰۳، صنایع بورسی روی خوش به خود ندیده‌‌‌اند. بنابراین شرایط بنیادی صنایع توان آن را ندارد. که بورس را به رونق بازگرداند و به‌جز چند صنعت انگشت‌شمار، سایر صنایع نمی‌‌‌توانند از بازار سرمایه حمایت کنند. با این حال، احتمال دارد که صنایع بزرگ و لیدر بازار، جلوی افت بیشتر شاخص را بگیرند.

آیا کف جدیدی در انتظار شاخص است؟

افت سهمگین شاخص کل بورس از ابتدای اردیبهشت‌ماه، افت بیش از 11درصدی را برای نماگر اصلی بازار تا 7خردادماه رقم زد. به طوری که در 7خرداد، واکنش شدید و مثبت صندوق‌های اهرمی به ریزش شدید بازار سبب شد تا این صندوق‌ها با رشد قیمتی خوبی طی دو روز همراه شوند. از 7خرداد شاخص کل بورس افزایش ارتفاع 1.16درصدی را تجربه کرده و شاخص هموزن نیز، افت 0.2درصدی را به ثبت رسانده است.

به نظر می‌رسد با واگرایی دو نماگر اصلی بازار در این مدت، بازارساز سعی داشته است. با حمایت از برخی صنایع خاص، شاخص کل را در محدوده فعلی حفظ کند. تا کف جدید ایجادشده از دست نرود. بازدهی صنایع بورسی از کف 7خردادماه نیز این موضوع را تصدیق می‌کند.

در میان صنایع بورسی، ایران‌خودرو موفق شده است. طی پنج‌روز معاملاتی بازدهی 7.5درصدی را به ثبت برساند. این درحالی است که بازدهی این صنعت از ابتدای سال تا هفته‌‌‌های گذشته به منفی 20درصد رسیده بود. و اکنون بخشی از آن جبران شد. در کنار صنعت خودرو، صنعت آهن و فولاد نیز به‌عنوان یک صنعت شاخص‌‌‌ساز بازدهی 2.82درصدی را برای بازار به ارمغان آورده است.

یانک‌ها نیز به واسطه کاهش سود سپرده و کاهش هزینه‌‌‌های احتمالی این صنعت، بازدهی 2.62درصدی را به ثبت رساندند. این درحالی است که سهم صنعت فلزات گرانبها و صنعت لاستیک و پلاستیک. نیز در رشد شاخص کل قابل‌توجه بوده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که این دو صنعت نیز بازدهی بیش از 4درصدی داشته‌‌‌اند.

این درحالی است که صنایع کوچک بازار، بازدهی‌‌‌های به‌شدت پایین‌تری نسبت به نماگرهای اصلی داشتند. صنعت سخت‌افزار و تجهیزات در همین مدت، افت بیش از 5درصدی را تجربه کرده. و حدود 27صنعت بدتر از شاخص‌‌‌های اصلی عمل کرده‌‌‌اند. که نام صنایع کوچک بازار به‌وفور در میان این لیست به چشم می‌‌‌خورد.

رشد دلار نیما به محدوده 42هزار تومان یک محرک خوب برای صنایع دلاری است. اما نکته قابل‌توجه آن است که تنها خودرو و فولاد نسبت به این اخبار واکنش نشان داده است. این‌‌‌گونه به نظر می‌رسد که سعی شده است. با رشد برخی از صنایع تاثیرگذار بازار کف شاخص کل حفظ شده. و اجازه کاهش بیشتر به این نماگر در کانون توجه داده نشود.

اما بررسی سبد هموزن بازار حکایت از آن دارد. که شرایط بنیادی صنایع از بازار سرمایه حمایت نمی‌‌‌کند. رشد احتمالی هزینه‌‌‌ها در سال‌جاری و عدم‌رشد نرخ فروش به تناسب هزینه‌‌‌ها به سبب ثبات دلار نیما این مهم را رقم زده است که روند کاهشی حاشیه سود در سال 1403 نیز تداوم یابد. هرچند ممکن است که حاشیه سودها در بهار سال‌جاری امیدوارکننده باشد. اما احتمالا در فصل‌‌‌های آتی بازار به رشد دلار نیما احتیاج خواهد داشت.

آیا حمایت‌‌‌ها جواب می‌دهد؟

بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که احتمالا بورس تهران منتظر قطعی شدن نامزدهای انتخاباتی هستند. در صورتی که در میان نامزدها دیدگاه‌‌‌های اعتدال‌‌‌گرا شانس بیشتری برای انتخاب داشته باشند. بورس می‌‌‌تواند مسیری متعادل‌‌‌تر را پیش بگیرد.

اما به لحاظ بنیادی بازار نباید بیش از این بریزد. و احتمالا کف ایجادشده در 7خردادماه، آخرین کف حمایتی برای رشد بازار خواهد بود. اگر خبر بدی مخابره نشود. احتمالا با ثبات سیاسی در کشور طی 20روز آینده بازار می‌‌‌تواند حداقل از رکود خارج شود. اما حمایت فعلی بازار آن‌‌‌قدر برای فعالان بورس جذابیت ندارد.

صرف آنکه با خبرهای مبهم در بازار خودرو، بتوان شاخص کل را حفظ کرد. سرمایه‌گذار را از ادامه روند مطمئن نمی‌‌‌کند. اخبار مهم بازار که حال اهالی آن را به طور بنیادی عوض کند. موجب رونق بازار خواهد شد. صرف وعده و وعید چند نامزد احتمالی بورس تغییر فاز نخواهد داد. هرچند تغییر مسیر ارزش معاملات و عوض شدن کانال ارزش معاملات به بالای 6همت نیز بر این امر اثرگذار است.

up