پرش نفتیها در ۱۰۰ شرکت برتر
به گزارش کانگورو به نقل از دنیای اقتصاد، هرسال با آغاز بهمنماه فهرست شرکتهای برتر ایران بهروزرسانی میشود. اما امسال این سنت با تغییراتی همراه بود که مهمترین مورد به جهش شرکتهای مرتبط با حوزه نفت، گاز و پتروشیمی در ردهبندیIMI۱۰۰ مربوط میشود. پرش نفتی
بررسی گزارش شرکتهای برتر۱۴۰۱ ایران ضمن تایید رشد سهم شرکتهای نفتی از کل فروش سال، از حجم ۳هزار و ۶۹۸هزار میلیارد تومانی فروش ۱۰۰شرکت برتر ایران خبر داد.
گزارش سازمان مدیریت صنعتی از بنگاههای موفق سال، نشان از رشد ۶۷درصدی درآمد ۱۰۰شرکت برتر ایران نسبت به سال گذشته و وزن بالای گروههایی همچون «نفت». «فلزات اساسی»، «بانک» و «پتروشیمی» در فهرست برترینهای اقتصاد دارد. جهش درآمدی ۱۰۰شرکت برتر در حالی محقق شده است که صادرات ۱۰شرکت برتر فهرست بالغ بر ۱۱میلیارد دلار گزارش شده. ضمن اینکه سهم عمده بازیگران موفق در حوزه صادرات به شرکتهای نفتی و فرآوردههای نفتی و پتروشیمی مربوط است.
از نکات جالب این فهرست ایجاد ۳۵۰هزار میلیارد تومان ارزش افزوده توسط ۱۰شرکت مختلف حاضر در فهرست است.
راز ترقی و پیشرفت صد شرکت برتر صنعتی کشور چه بوده است؟ مهمترین عامل موفقیت این شرکتها تلاش آنان برای توسعه صادرات و صادراتمحور بودن آنان است. شاهد این گزاره هم سهم بیش از ۹۵ درصدی این شرکتها در صادرات کشور است.
نقشآفرینی در داخلیسازی محصولات، توسعه کارآفرینی و اشتغالزایی، اثرگذاری در افزایش تولید ناخالص داخلی. سودآوری، ایفای نقش مسوولیتهای اجتماعی، صادراتگرا بودن، مشتریمحوری، استفاده از فناوری و نوآوری در کسب و کار و توسعه بهرهوری، دلایل بزرگ شدن شرکتهای برتر است.
همچنین برخورداری از فرهنگی متعالی و کار تیمی منسجم، راهبری شرکتی شایسته. نیروی انسانی توسعهیافته و هوشمند، آیندهپژوهی و تعاملات بینالمللی نیز در دستیابی این شرکتها به مقام شرکتهای برتر بیتاثیر نبودهاند. پرش نفتی
به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، اکنون شرایط به نحوی شده است که در فضای مجازی کسبوکاری به نام فردی ثبت میشود. و فروشگاههای متاورسی در دنیا بهوجود آمده است که کالا را در فضای واقعی تحویل میدهد.
بحث اقتصاد گیگ نیز در این رابطه مطرح است که؛ اقتصادی است بر پایه مشاغل موقت. زیرا نسل جدید که نسل Z نام دارند، حاضر به استخدام در شرکتها نیستند. اما بسیار کارآمد تلقی میشوند. بهدلیل همین تحولات هم نیاز است که شرکتهای برتر توجه بیشتری به فناوری و توسعه آن در محیط خود داشته باشند. تا همچنان بتوانند در فضای رقابتی دنیا حضور داشته باشند.
همچنین قائممقام وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز نوید داد که کنسرسیومهایی با شرکت فعالان اقتصادی. در حال شکلگیری است تا بهصورت زنجیرهای مشکلات صنایع حل شود.
از سوی دیگر هم، رتبهبندی و اعتبارسنجی نگاه جدیدی است که به تدریج جای خود را در بدنه دولت نیز باز کرده است. اگر بتوانیم این نگاه را گسترش دهیم. میتوانیم همچنین مقررات فضای کسبوکار را نیز بهبود بخشیم.
اینگونه صنایع برتر نیز درگیر بوروکراسیهای طولانی نخواهند شد.در همایش تجلیل و معرفی شرکتهای برتر ایران ( IMI-۱۰۰)، رتبهبندی شرکتهای برتر کشور امسال برای بیست و پنجمین سال متوالی (از سال ۷۷) برگزار شد. بر اساس این رتبهبندی، شرکتهای برتر بر مبنای ۳۲ شاخص اصلی از جمله میزان فروش. ارزش افزوده، تعداد کارکنان، اشتغال، داراییها، بهرهوری، صادرات و… ارزیابی شدند. البته در بین شرکتهای برگزیدهشده، ۵۰ شرکت دانشبنیان نیز وجود داشت. پرش نفتی
در این رتبهبندی شرکت صنایع پتروشیمی خلیجفارس عنوان نخست را از آن خود کرد. شرکت نفت ستاره خلیج فارس رتبه دوم و شرکت پالایش نفت بندرعباس رتبه سوم را کسب کردند. و پس از آنها شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان، سرمایهگذاری غدیر، بانک ملت، گروه گسترش نفت و گاز پارسیان، ایران خودرو، بانک رفاه کارگران و سرمایهگذاری پارسآریان در رتبههای چهارم تا دهم قرار گرفتند.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در بیست و پنجمین دوره انتخاب و معرفی شرکتهای برتر ایران، شاخصهای رتبهبندی شرکتهای برتر را تشریح کرد. ابوالفضل کیانیبختیاری در بیست و پنجمین همایش شرکتهای برتر ایران IMI-۱۰۰ ضمن خیر مقدم به مدعوین همایش گفت: شرکتهای برگزیده به دو دلیل مختلف شایسته تقدیر هستند. یکی به واسطه کسبوکار و دیگری به واسطه ویژگیهای شخصیتی و برند شخصی.
وی همچنین افزود: شرکتهای داخلی در سال تولید دانشبنیان و اشتغالآفرین توانستهاند. محصولات را داخلیسازی کرده و به داخلیسازی محصولات و خدمات اثرگذار در اقتصاد کشور کمک کنند.
شرکتهای حاضر در این مجلس، بزرگمرتبه هستند زیرا توانستهاند در توسعه کارآفرینی و اشتغالآفرینی ایفای نقش موثر داشته باشند. درآمدافزایی کرده و توانستهاند در افزایش GDP کشور اثرگذار باشند. در واقع سودآوری و مسوولیت اجتماعی در کنار هم انجام شده است. کیانی بختیاری در ارتباط با مدلی که بر مبنای آن ارزیابی شرکتها صورت میگیرد. بیان کرد: این مدل بر مبنای مدل فورچون۵۰۰ است و متدولوژی هم کاملا بر این اساس است و این شاخص به تدریج افزایش پیدا کرد.
در حال حاضر ۳۲ شاخص فرعی دیگر علاوه بر شاخص اصلی داریم. هدف تولید اطلاعات در مورد بنگاههای اقتصادی، شفافسازی فضای کسب و کار، رتبهبندی شرکتها از نظر میزان اثرگذاری در اقتصاد ملی. رقابتپذیری و گسترش رقابت بین بنگاهها و استفاده از این دستاوردها و نتایج برای برنامهریزان و سیاستگذاران و دانشگاهیان است. این موضوع در سطح جهانی هم وجود دارد. ما در فورچون۵۰۰ این مدل را داریم و در منطقه دی۱۰۰ را داریم.
شاخصهای مورد استفاده در رتبهبندی پرش نفتی
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در مورد جزئیات شاخصهای مورد استفاده در رتبهبندی شرکتها گفت: تعداد شرکتهایی که در این همایش معرفی میشوند. ۵۰۰ شرکت است که همانطور که اشاره شد. بر اساس میزان فروش جداسازی و با ۳۲ شاخص دیگر ارزیابی میشوند. اما شاخصهای فرعی ما شاخصهایی هستند که بر اساس اندازه، رشد شرکت، فروش، رشد فروش، فروش سرانه، ارزش افزوده، تعداد کارکنان، رشد اشتغال، داراییها و رشد داراییها مورد ارزیابی قرار میگیرند.
توصیه من این است با توجه به آنکه دنیا این شاخص را هم لحاظ کرده. شاخص یادشده هم به شاخصهای قبلی اضافه شود. کیانیبختیاری ادامه داد: شاخص سودآوری و عملکرد، شاخص بهرهوری، بهرهوری کل، بهرهوری کل عوامل، بهرهوری نیروی انسانی، شاخصهای صادرات. سرانه صادرات، رشد صادرات، رشد نقدینگی، شاخص بدهی و شاخص بازار از جمله شاخصهایی هستند. که در این رتبهبندی مورد استفاده قرار میگیرند. او تصریح کرد: سهم هر گروه صدتایی از کل فروش ۵۰۰ شرکت، تحلیل شده است.
بر اساس این تحلیل، ۲/ ۸۸درصد سهم فروش به ۱۰۰ شرکت اول اختصاص دارد. ۲/ ۸درصد به ۱۰۰ شرکت دوم، ۴/ ۲درصد به ۱۰۰شرکت سوم، ۹/ ۰درصد به ۱۰۰ شرکت چهارم و بالاخره ۳/ ۰درصد به ۱۰۰ شرکت پنجم اختصاص دارد.
او یادآوری کرد: بیش از ۷۰ تا ۸۰درصد اشتغالزایی که در سطح کشور ایجاد میشود. در همین شرکتهاست. کیانی بختیاری در ادامه افزود: بیش از ۹۵درصد صادرات کشور مدیون شرکتهای بزرگ است و در ارزش افزوده ۱۰۰ شرکت اول ۱۴درصد GDP و ۵۰۰ شرکت ۱۶درصد GDP را تامین میکنند. همچنین در فروش ۱۰۰شرکت اول ۴۲درصد GDP را دارد و ۵۰۰ شرکت بعدی نیز ۴۸درصد از آن را تکمیل میکنند.
پس اثرگذاری در اقتصاد توسط شرکتهای بزرگ کاملا مشهود است.وی همچنین در مورد رتبهبندی شرکتهای دانشبنیان عنوان کرد: ۵۰ شرکت دانشبنیان در رتبهبندی سال ۱۴۰۱ حضور داشتند که تعداد حاضران رشته صنعتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرمافزارهای رایانهای ۲۶ شرکت.ماشینآلات و تجهیزات پیشرفته ۱۰ شرکت، مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر محصولات شیمیایی ۶ شرکت. دارو و فناوریهای مختص درمان ۴ شرکت، برق و الکترونیک و مخابرات ۲شرکت، خدمات تجاریسازی یک و بایوتکنولوژی و سیستم کشاورزی و صنایع غذایی یک شرکت بوده است.
جزئیات رتبهبندی شرکتهای دانشبنیان
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در ادامه توضیح داد: شرکت دانشبنیان شرکتی است که کوچکمقیاس است. اما محدوده اثرگذاری برابری با شرکتهای بزرگ دارد. در ۱۰۰ شرکت اول، یک شرکت دانشبنیان، در ۱۰۰ شرکت دوم ۱۷، ۱۰۰تای سوم ۱۴ شرکت و در ۱۰۰ شرکت چهارم ۱۱ شرکت دانشبنیان داریم.
او افزود: دو رویکرد در مورد دانشبنیان کردن شرکتهای بزرگ وجود دارد. رویکرد نخست R&D بوده و رویکرد دوم نیز این است که شرکتهای بزرگ از دستاورد شرکتهای دانشبنیان استفاده میکنند تا آنها هم دانشبنیان شوند و هر دو رویکرد هم مورد پذیرش است. پرش نفتی
مقایسه شرکتها
کیانی بختیاری در ادامه اظهار کرد: در مقایسه با جهان، پنج شرکت اول ایران، به ترتیب شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با فروش ۱۱.۷۳۰ میلیون دلار. شرکت نفت ستاره خلیج فارس با فروش ۱۰.۵۲۹ میلیون دلار. شرکت پالایش نفت بندرعباس با فروش ۸.۶۰۶ میلیون دلار، شرکت فولاد مبارکه اصفهان با فروش ۸.۰۷۱ میلیون دلار و شرکت سرمایهگذاری غدیر با فروش ۶.۸۹۴ میلیون دلار هستند.
در برابر ۴ شرکت برتر جهان نیز عبارت از والمارت با فروش ۵۷۲.۷۵۴ میلیون دلار، شرکت آمازون با فروش ۴۶۹.۸۲۲ میلیون دلار، شرکت STATE GRID با فروش ۴۶۰.۶۱۷ میلیون دلار، شرکتChaina national petroleum با فروش ۴۱۱.۶۹۳ هستند.
کیانی بختیاری به همین فاصله اشاره کرد و توضیح داد که فروش اولین شرکت برتر ایران ۱۱.۷۳۰ میلیون دلار است. در حالی که فروش پانصدمین شرکت جهان ۲۸.۶۵۰ میلیون دلار است. سهم ۵۰۰شرکت فورچون فروشگاهها ۱۰ درصد، فرآوردههای نفتی ۹ درصد، بیمهای ۹ درصد، بانکها ۷درصد و در ایران فرآوردههای نفتی ۱۷ درصد. پتروشیمی ۱۶ درصد، گروه فلزات اساسی ۱۵درصد و گروه بانکها ۱۳درصد و گروه شرکتهای چندرشتهای ۸درصد است. پرش نفتی