اصلی ترین تفاوت بین اسید سیتریک و اسید استیک

در این بخش از مقاله کانگورو قصد داریم به تعریف و بررسی بیشتر تفاوت اسید سیتریک و اسید استیک بپردازیم.

اسید سیتریک چیست؟

اسید سیتریک یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی HOC(COOH) است. که این یک اسید آلی ضعیف بی رنگ و به طور طبیعی در مرکبات وجود دارد. از نظر بیوشیمیایی، اسید سیتریک یک واسطه در چرخه اسید سیتریک در طول متابولیسم تمام موجودات هوازی است. به طور معمول، سالانه حدود 2 میلیون تن اسید سیتریک تولید می شود. این ماده به عنوان اسیدی کننده و طعم دهنده اهمیت زیادی دارد.

جرم مولی این ترکیب در حالت بی آب 192 گرم بر مول است. هنگامی که اسید سیتریک به صورت جامد سفید رنگ بی بو ظاهر می شود، چگالی فرم بی آب آن حدود 1.66 گرم بر سانتی متر مکعب می شود. نقطه ذوب آن 156 درجه سانتیگراد و نقطه جوش آن 310 درجه سانتیگراد است. با این حال، در حدود 175 درجه سانتیگراد شروع به تجزیه می کند. علاوه بر این، اسید سیتریک در استون، الکل، اتر، اتیل استات محلول، در تولوئن نامحلول و ساختار کریستالی اسید سیتریک جامد مونوکلینیک است.

به طور معمول، این اسید را می توان در بسیاری از میوه ها و سبزیجات مختلف، اما عمدتا در مرکبات یافت. به عنوان مثال، لیمو و لیموترش مقدار بسیار بالایی از اسید سیتریک دارند. هنگام تهیه صنعتی این ماده، ابتدا با تصفیه آب میوه با آهک هیدراته (هیدروکسید کلسیم) رسوب سیترات کلسیم به دست می آید، که بعد از آن جدا شده و با استفاده از اسید سولفوریک به اسید سیتریک تبدیل می شود. اما در صنایع مدرن، اسید سیتریک با روش های تخمیر قارچی تهیه می شود.

اسید استیک چیست؟

این ماده شیمیایی یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی CH3COOH است. همچنین به عنوان اسید اتانوئیک شناخته می شود و به عنوان یک مایع اسیدی و بی رنگ با بوی شدید سرکه مانند ظاهر می شود. جرم مولی این ترکیب 60 گرم بر مول است. چگالی را می توان 1.05 گرم بر سانتی متر مکعب داد. نقطه ذوب بین 61 تا 62 درجه سانتیگراد است و نقطه جوش می تواند بین 118 تا 119 درجه سانتیگراد باشد. با آب قابل اختلاط است.

می توان گفت اسید استیک دومین اسید کربوکسیلیک ساده است، که به اتم کربن متصل است. (ساده ترین اسید کربوکسیلیک اسید فرمیک که به هیچ اتم کربنی متصل نیست). اسید استیک در بسیاری از صنایع مختلف از جمله تولید استات سلولز، پلی وینیل استات، الیاف مصنوعی و … اهمیت دارد.

دایمرهای اسید استیک در فاز بخار

گروه عاملی کربوکسیلیک اسید در یک مولکول اسید استیک می تواند تحت یونیزاسیون جزئی قرار گیرد تا یون استات و کاتیون هیدروژن (پروتون) تشکیل شود. آزاد شدن این پروتون باعث خاصیت اسیدی اسید استیک می شود. بنابراین، می‌توان این ماده شیمیایی را یک اسید مونوپروتیک ضعیف نامید (به این معنی که تا حدی تجزیه می‌شود و به ازای هر مولکول یک پروتون می‌دهد). به طور معمول، اسید استیک جامد دارای زنجیره‌های مولکولی است و این مولکول‌ها با پیوند هیدروژنی به هم متصل می‌شوند. در فاز بخار آن، ما می‌توانیم دیمرهای مولکول‌های این ماده ی شیمیایی را تشخیص دهیم. در حالت مایع خود، یک حلال پروتیک قطبی آبدوست است.

تفاوت اصلی بین اسید سیتریک و اسید استیک

تفاوت این دو ماده ی شیمیایی این است که اسید سیتریک دارای سه گروه اسید کربوکسیلیک، و اسید استیک دارای یک گروه اسید کربوکسیلیک است.

این دو ماده ی شیمیایی هر دو ترکیبات آلی اسید کربوکسیلیک هستند که دارای گروه عاملی کربوکسیلیک اسید (-COOH) هستند. اما با توجه به تعداد گروه های کربوکسیلیک اسید در این مولکول ها با یکدیگر تفاوت دارند.

اسید سیتریک در مقابل اسید استیک

گروه عاملی کربوکسیلیک اسید دارای فرمول شیمیایی -COOH است. اسید استیک حاوی این نوع گروه عاملی در مولکول های خود هستند. که تفاوت اصلی بین اسید سیتریک و اسید استیک این است که اسید سیتریک دارای سه گروه اسید کربوکسیلیک، در حالی که اسید استیک دارای یک گروه اسید کربوکسیلیک می باشد.